Snoeien doe je zo!
Snoeien.
Het klinkt misschien als een klus voor gevorderde tuinliefhebbers, maar eigenlijk is het iets wat iedereen kan
leren. Het geheim zit 'm niet in ingewikkelde technieken, maar in het moment. Want wie op het juiste moment snoeit,
krijgt een sterke, gezonde en vooral mooie plant terug.
Of je nu een vlinderstruik in toom wilt houden, je lavendel in vorm wilt houden of je hortensia's vol in bloei wilt krijgen.
Snoeien is de manier om je tuin op z'n best te laten stralen. En wij van Plant To Day helpen je daar graag bij:
In dit e-book ontdek je:
- Wanneer je welke plant moet snoeien
- Hoe je het goed aanpakt (zonder schade aan te richten)
- Welke tools handig zijn om in huis te hebben.
Klaar om te leren snoeien als een pro? Laten we beginnen!
Hoofdstuk 1: De basis van snoeien
Wat is snoeien precies?
Snoeien is het gericht verwijderen van takken, bloemen of bladeren om een plant gezond, mooi en sterk te houden.
Door te snoeien geef je de plant energie om nieuwe scheuten te maken, voorkom je ziektes en houd je de vorm in de hand.
Waarom snoeien?
- Gezondheid: je verwijdert dode of zieke takken
- Groei stimuleren: nieuwe scheuten krijgen meer ruimte
- Vorm behouden: je houdt de plant compact en sierlijk
- Bloei verbeteren: veel planten bloeien rijker na een snoeibeurt
Soorten snoei:
- Onderhoudssnoei: het weghalen van dode of zieke delen, meestal het hele jaar door mogelijk
- Vormsnoei: je houdt de plant in een bepaalde vorm, bijv. bollen, hagen of ronde struiken
- Verjongingssnoei: oudere planten krijgen een flinke snoeibeurt om weer nieuwe jonge groei te stimuleren.
Het juiste gereedschap:
- Snoeischaar: voor dunne takken (tot ca. 2 cm)
- Takkenschaar: voor dikkere takken en struiken
- Snoeizaag: voor oude of harde takken
- Heggenschaar: voor het strak snoeien van hagen
- Handschoenen: bescherming tegen doorns en splinters
*Tip:* maak je snoeigereedschap na elke beurt schoon met alcohol of groene zeep om ziektes te voorkomen.
Hoofdstuk 2: De snoeikalender per maand
Snoeien is een kwestie van timing. Elke plant heeft z'n eigen ritme, en met deze maandelijkse gids weet je precies wanneer je wat aan moet pakken. Zo houd je jouw tuin in topvorm, het hele jaar door.
Januari - Maart | Vroege snoei & voorbereiding
- Fruitbomen (appel, peer): vormsnoei voor betere oogst
- Klimrozen: dode en dunne takken verwijderen
- Druiven (begin januari): vóórdat de sapstroom op gang komt
- Hortensia's: oude bloemen en te lange takken inkorten
- Knotwilgen: jaarlijkse snoei in februari/maart
*Tip:* snoei op een vorstvrije dag, en werk niet als het nat is - dat voorkomt infecties. -
April - Juni | Voorjaarskracht & groeistimulatie
- Lavendel: tot net boven de houtige delen
- Vlinderstruik: flink terugsnoeien tot 30-50 cm boven de grond
- Rozen: dode, zwakke takken weg, sterke takken op 3-5 ogen snoeien
- Siergrassen: helemaal terugknippen tot ± 10 cm
- Heesters die in de winter bloeiden: zoals forsythia
*Tip:* gebruik een schone en scherpe snoeischaar - zo helen de wonden sneller.
Juli - September | Zomersnoei & in toom houden
- Hagen (buxus, beuk, laurier): in vorm knippen
- Lavendel (2e snoei): lichte snoei voor compactheid
- Bladverliezende bomen: zomersnoei voorkomt bloeden
- Druiven: ranken terugknippen tot 1-2 bladeren na de tros
- Vaste planten: uitgebloeide bloemen verwijderen voor doorbloei
*Tip:* snoei bij voorkeur op een bewolkte dag - zo voorkom je verbranding aan versgesnoeide delen.
Oktober - December | Rust & nazorg
- Rozen (lichte snoei): toppen van lange takken tegen windschade
- Heesters die in de zomer bloeiden
- Vaste planten: afgestorven delen weghalen
- Siergrassen: liever pas in het voorjaar, maar eventueel nu al bij vorst
- Fruitbomen (december): vormsnoei kan opnieuw beginnen
*Tip:* laat wat stengels en zaaddozen staan voor biodiversiteit en een mooi winterbeeld.
Hoofdstuk 3: Snoeien per plantsoort
Elke plant heeft zijn eigen snoeiwijze. In dit hoofdstuk zie je per groep wat de beste aanpak is - en vooral: wanneer je
het moet doen.
1. Heesters & Struiken
Voorbeeldplanten: Lavendel, vlinderstruik, hortensia, forsythia
Wanneer snoeien?
- Voorjaarsbloeiers (zoals forsythia): direct na de bloei
- Zomerbloeiers (zoals vlinderstruik): maart/april, flink terugsnoeien
- Hortensia: afhankelijk van soort, meestal in maart
Hoe snoeien?
- Verwijder oude en dode takken
- Laat jonge, gezonde scheuten staan
Snoeien doe je zo!
- Bij vlinderstruik: terugsnoeien tot 30-50 cm boven de grond
- Bij lavendel: niet tot in het hout, alleen het groene deel terugsnoeien
2. Hagen
Voorbeeldplanten: Buxus, beuk, laurier, taxus
Wanneer snoeien?
- Eerste keer rond eind mei / begin juni
- Tweede keer in augustus/september (voor een strakke haag in de winter)
Hoe snoeien?
- Gebruik een scherpe heggenschaar
- Snoei bij bewolkt weer om verbranding te voorkomen
- Boven smaller dan onder (zodat onderkant ook licht krijgt)
3. Klimplanten
Voorbeeldplanten: Clematis, druif, klimroos, kamperfoelie
Wanneer snoeien?
- Druif: januari (voor de sapstroom), zomercorrectie in juli
- Clematis: afhankelijk van bloeitijd (voor- of najaarsbloei)
- Klimroos: februari/maart (hoofdstructuur), nazomer (lichte vormsnoei)
Hoe snoeien?
- Verwijder oude en dunne scheuten
- Leid nieuwe scheuten horizontaal voor meer bloei
- Bij clematis: knip op ooghoogte terug voor hergroei vanaf dat punt
4. Vaste planten & siergrassen
Voorbeeldplanten: Geranium, salvia, eendagsbloem, pampasgras, zegge
Wanneer snoeien?
- Voorjaarsbeurt: maart/april, afgestorven delen verwijderen
- Zomersnoei (bij doorbloeiers): knip uitgebloeide bloemen weg
Hoe snoeien?
- Knip tot 5-10 cm boven de grond
- Laat siergrassen eventueel staan voor de winter (decoratief + bescherming)
- Gebruik een heggenschaar voor grotere pollen
5. Fruitstruiken & Bomen
Voorbeeldplanten: Appel, peer, bessenstruiken, framboos
Wanneer snoeien?
- Appel/peer: december - maart
- Framboos: zomerframboos direct na oogst, herfstframboos in februari
- Bessenstruiken: januari - maart
Hoe snoeien?
- Bij bomen: verwijder kruisende en naar binnen groeiende takken - - Bij struiken: max. 1/3 van de takken per jaar, stimuleert nieuwe groei
- Framboos: alleen scheuten laten staan die dit jaar gaan dragen
Hoofdstuk 4: Veelgemaakte fouten bij het snoeien
Snoeien is niet moeilijk, maar er zijn een paar valkuilen waar zelfs ervaren tuinliefhebbers wel eens intrappen. Gelukkig
zijn ze makkelijk te voorkomen - als je weet waar je op moet letten.
1. Te vroeg of te laat snoeien
Elke plant heeft z'n moment. Te vroeg snoeien (bijvoorbeeld bij vorstgevoelige planten) kan schade opleveren. Te laat
snoeien kan betekenen dat je bloei mist, of dat de plant uitgeput raakt.
Tip: gebruik de snoeikalender in dit e-book als leidraad.
2. Verkeerd gereedschap gebruiken
Een botte schaar of een te grove zaag maakt rafelige snijwonden, waardoor ziektes kunnen binnendringen. Ook is het
zwaarder werken voor jezelf.
Tip: gebruik scherp, schoon en passend gereedschap - en ontsmet na elke klus.
3. Te rigoureus snoeien
Sommige planten kunnen veel hebben, maar anderen zijn gevoeliger. Te veel in een keer weghalen kan groei en bloei
flink vertragen - of de plant zelfs laten afsterven.
Tip: liever in fases snoeien dan in een keer alles weg.
4. Geen rekening houden met de bloeiwijze
Planten die bloeien op oud hout (zoals boerenhortensia of clematis montana) mag je niet in het voorjaar snoeien - dan
knip je de bloemknoppen eraf.
Tip: check altijd of een plant op eenjarig (nieuw) of meerjarig hout bloeit.
5. Binnen snoeien wat eigenlijk buiten hoort (of andersom)
Niet elke snoei-instructie geldt voor kamerplanten - en vice versa. Wat werkt voor een buxushaag, werkt niet per se voor
een monstera.
Tip: lees altijd plant-specifieke informatie, of vraag het aan Plant To Day.
Hoofdstuk 5: Handige snoeitips.
Met deze slimme tips haal je het maximale uit je snoeibeurt - en blijft je tuin er top uitzien zonder dat je er uren aan kwijt
bent.
1. Houd je gereedschap scherp
Een scherpe snoeischaar snijdt makkelijker en schoner. Botte bladen zorgen voor rafelige wonden die langzamer
genezen en vatbaar zijn voor ziektes.
Tip: slijp je snoeischaar regelmatig en gebruik een beetje olie tegen roestvorming.
Snoeien doe je zo!
2. Reinig na elke snoeibeurt
Ziekten en schimmels kunnen zich via je snoeigereedschap verspreiden. Een snelle reiniging voorkomt veel problemen.
Tip: veeg na afloop je gereedschap af met een doek met alcohol of groene zeep.
3. Snoei op het juiste moment van de dag
Vermijd snoeien tijdens felle zon of vrieskou. De ochtend of vroege avond op een droge, bewolkte dag is het meest
ideaal.
4. Ken je plant
Weet of je plant bloeit op eenjarig of meerjarig hout. Dit bepaalt wanneer en hoe je moet snoeien - en voorkomt dat je
per ongeluk alle bloemknoppen wegknipt.
5. Gebruik handschoenen en goed zicht.
Zeker bij doornige of dichte planten zoals rozen of bramenstruiken is bescherming geen overbodige luxe. En zorg dat je
goed zicht hebt op waar je knipt.
6. Laat snoeiafval niet liggen
Snoeiafval kan schimmel of ongedierte aantrekken. Ruim alles netjes op - of gooi het op de composthoop als het
gezond materiaal is.